Jak już wspomniano w poprzednim materiale dotyczącym SIP, Społeczna Inspekcja Pracy odgrywa z zakładzie bardzo istotną rolę. Istota SIP dla pracowników i dla przedsiębiorstwa wynika nie tylko z ustawy o SIP, ale głównie z jej specyfiki, a przede wszystkim ze społecznego charakteru.

Ktoś mógłby zadać pytanie po co w zakładzie SIP skoro są służby BHP? Wytłumaczenie jest bardzo proste, otóż służba BHP, to organ wewnętrzny danego przedsiębiorstwa, wchodzący w skład jego struktury organizacyjnej. W Elektrowni Bełchatów wydział BHP strukturalnie, to jednostka pod tym względem jak każda inna.

Organów SIP, tymczasem, nie znajdziemy w żadnym schemacie organizacyjnym.

Takie rozwiązanie prawne powoduje, że Społeczny Inspektor Pracy nie jest w żaden sposób organizacyjnie i służbowo podległy zarządowi przedsiębiorstwa. (Zależność służbowa nie występuję też miedzy Zakładowym SIP, a Wydziałowymi SIP- nie jest on ich przełożonym.)

Co za tym idzie w odniesieniu do pracowników danego zakładu Społeczny Inspektor Pracy nie jest organem kontrolnym tylko "partnerskim".

Każdy pracownik na swoim dziale ma "swojego" Wydziałowego SIP.

W prawidłowo funkcjonującej strukturze SIP w zakładzie pracy Wydziałowi SIP reagują na zgłoszenia pracowników danego działu (zakres działalności omówiono w poprzednim materiale). Jeśli z danym problemem nie mogą sobie poradzić, to zgłoszenie kierują do Zakładowego SIP.

 Zakładowy SIP scala całość struktury SIP w zakładzie; reprezentuję ją na zewnątrz a także dba o wyszkolenie Wydziałowych SIP, poprzez zapewnienie udziału w szkoleniach. Opisane zależności wskazują na bardzo istotną rolę Społecznej Inspekcji Pracy dla każdego pracownika.

Zachwianie tej struktury poprzez problemy wewnętrzne może niekorzystnie wpłynąć na poziom BHP, jak również na ochronę praw pracowniczych .ponieważ SIP jest a przynajmniej powinien być gwarantem społecznej kontroli nad ich przestrzeganiem.